Эерэг бай гэж зааж сургадаг хүмүүс ихэвчлэн үргэлж аз жаргалтай байгаа мэт дүрийг үүсгэж эерэг байж чаддаг гэж хэлдэг ч тэд бүгд л худал юм. Ямар ч сайн багш, сургагч, зохиолч, чадварлаг дасгалжуулагч байсан ч бүгд л ямар нэгэн асуудалтай тиймээс сэтгэлээр унах мөч тэдэнд ч тулгарна. Энэ хорвоод хэн ч байнга эерэг аль эсвэл байнга сөрөг байна гэж байдаггүй. Харамсалтай нь “эерэг бай, өөдрөг бай” гэж зааж сургадаг хүмүүс бүх нөхцөлд ямагт эерэг байж чадахгүй л бол чи чадвар муутай дорд хүн” гэж дийлэнх хүмүүст итгүүлж чадсан байдаг.
Гэтэл эерэг байж чадахгүй байна гэдгийн дарамтыг мэдрэх нь яг үнэндээ таагүй зүйлтэй тулгарахаас долоон доор мэдрэмж юм. Яагаад гэвэл таагүй зүйл тохиолдох үед хүн сэтгэлийн гүндээ “би эерэг байж чадсангүй” гэж өөрийгөө буруутгаж байдаг. Энэ бодол нь далд ухааны түвшинд “би бүтэлгүй амьтан юм байна” гэсэн итгэлийг бага багаар баталгаажуулж байдаг.
Тиймээс хиймлээр эерэг байх гэж хичээх нь чухал бус харин ч хортой юм. Үүний оронд хүн юу гэж бодож явах ёстой вэ гэвэл хүн болгон төрсөн цагаасаа л цаазын ял авч байдаг. Гагцхүү тэр цаазын ял хэрэгжих өдрийг хүн хэзээ ч мэдэх боломжгүй. Тэр нь хэзээ ч байж болно. Тиймээс төрсөн цагаасаа хойш үхэх хүртэл хугацаанд өөрөөсөө шалтгаалах бүхнийг л сэтгэлээсээ хийж гүйцэтгэх хэрэгтэй гэж бодож явах нь хавь илүү үр дүнтэй. Хэрэв чи байгалиас заяасан чадвараа ашиглаад хийх ёстой үүрэгт ажлаа сэтгэлээсээ хийсэн бол оногдсон хувь тавилангаа зөв зүйтэй “эдэлсэн” гэж үзэж болох юм.
Америкийн алдарт зохиолч Марк Твейн сөрөг бодолтой хүн байсан гэдгийг түүний намтрыг судалж байсан хүн болгон хэлнэ. Хэдий юм болгоныг шүүмжилж дорд үдэг байсан ч хүн төрөлхтний түүхэнд том үсгээр бичигдсэн алдарт зохиолч болж чадсан. Тэрээр өөрийн дуртай ажлаа л сайн хийдэг байсан гэхэд буруутахгүй юм.
Comentários