Манайд цаг барьдаггүйн хамгийн түгээмэл жишээний нэг нь уулзахаар тохирсон цагтаа ирэхгүй байх явдал бол нөгөө нь ардаа ямар ч чухал ажилтай байсан ч цагтаа дуусдаггүй хурал байдаг. Уулзалтад тохирсон цагтаа ирэхгүй байх нь албан тушаал ахиж эрх мэдэл нь нэмэгдсэн хүний хувьд асар түгээмэл. Угаасаа ч сэтгэл зүйчдийн хэлдгээр албан тушаал ахиж эрх мэдэлтэй болох тусам албан тушаалын эрэмбээр өөрөөс нь дор нэгэнтэй хүндэтгэлгүй харьцах явдал нь нэмэгдэж байдаг байна. Ялангуяа эрх мэдэлтний хувьд нөгөө уулзах гэж буй нэгэн нь ямар ч албан тушаалгүй эрх мэдэлгүй энгийн нэгэн байх юм бол тохирсон цагтаа ирэх нь бүүр л ховор болж байдаг. Эрх мэдэлтэй нэгэн нь нүүрэн дээр шууд хэлчихгүй ч дотроо “энэ бид хоёр яадаг юм хүлээж л байна биз” гэсэн итгэл үнэмшлээр ханддагт асуудал байгаа юм. Хурлын хувьд цагтаа дуусдаггүй нь олон шалтгаантай байж болох ч үндсэн шалтгаан нь мэдээж хурал удирдах ур чадвар дутмаг байдагтай холбоотой. Дээрээс нь хэрэв тухайн хурлаас чухал шийдвэр гарахаар байгаа бол монгол хүн ийм хурлыг ардаа ямар ч чухал ажилтай байсан орхиод гараад явчхаж чаддаггүй. Энэ нь монгол хүний сэтгэлгээтэй холбоотой юм.
Цаг баримтлахгүй байх нь хоёр сөрөг үр дагавартай байдаг тул энэ талаар дурдахгүй өнгөрч болохгүй юм. Цаг барьдаггүй хүн нэг талаас түүнтэй уулзахаар тохирсон нэгнийг асар их бухимдуулж байдаг. Нөгөө сөрөг үр дагавар нь цаг баримталдаггүй хүнтэй ажил хийх нь асар төвөгтэй гэдэг. Учир нь цаг барьдаггүй хүний ажлын бүтээмж асар тааруу байдаг байна.
Гэтэл цаг баримталж сурах нь тийм хэцүү зүйл биш гэж сэтгэл зүйчид хэлдэг. Хамгийн хэцүү юм нь цагийг баримтлах хэрэгтэй гэсэн итгэл үнэмшлийг л төлөвшүүлэх асуудал байдаг. Үүнийг дээр дурдсан эрх мэдэлтний жишээн дээр тайлбарлавал “энэ бид хоёр яадаг юм хүлээж л байна биз” гэдэг итгэл үнэмшлээсээ салах явдал юм. Өөрөөр хэлвэл цаг баримталж сурахад ердөө тухайн хувь хүний итгэл үнэмшил л саад болж байдаг байна.
Ер нь бол монголчууд бид нэг ийм л хүмүүс. Жоохон эрх мэдэлтэй болохоороо л өөрөөс нь эрэмбээр дор нэгнийг “энэ бид хоёр яадаг юм хүлээж л байна биз” гэсэн байдлаар хандаж эхэлдэг зантай. Ийм итгэл үнмэшлээс салсан цагт бид өөр соёлыг бий болгож эхлэх юм.
Comments