Цэнгэл ихэдвээс жаргал холдоно гэдгийн учир

Хүн аль болохоор таагүй мэдрэмжээс зайлсхийж таатай мэдрэмжийн араас хөөцөлдөж байдаг. Хүссэн амьдралаараа амьдрахыг хүсэж байгаа бол сэтгэл гутрал, санаа зовох, айдас гэх мэт таагүй мэдрэмж бүхий сөрөг сэтгэл хөдлөлгүйгээр байна гэж үгүй. Иймээс л сэтгэл хангалуун хүссэн амьдралаараа амьдрах нь эцсийн дүндээ таагүй мэдрэмж, сөрөг сэтгэл хөдлөлтэйгээ хэрхэн ажиллаж чадах чадвараас багагүй шалтгаална.

Таагүй мэдрэмж бүхий сөрөг сэтгэл хөдлөл хүчтэй үүсэх үед хүн ихэвчлэн түүнээсээ түргэн салахыг л хичээнэ. Жишээлбэл, хүн ичгэвтэр байдалд орсон бол тухайн үйл явдлын талаар эргэн санахыг хүсдэггүй. Ихэвчлэн түргэн мартахыг хичээдэг. Аль эсвэл сэтгэл гутрах үед үүссэн таагүй мэдрэмжээс түргэн салахыг л хүснэ. Асуудалд ийм байдлаар хандахыг сэтгэл зүйчид гэрээ цэвэрлэж байгаад хогоо хивсэн дор нууж буйтай яг адил гэж тайлбарладаг. Гэтэл хуримтлагдсан сөрөг сэтгэл хөдлөл нь алсдаа эзэндээ сөрөг үр дагаврыг авчирдаг байна. Хивсэн доорх хог нь хуримтлагдсаар байгаад нэгэн өдөр тойрч гарахын аргагүй овоо мэт болно гэж анхааруулдаг байна. Тэр үед үр дагавар нь илүү хүнд болж ирдэг байна.

Гэтэл таагүй дурсамжийг түргэн мартах аль эсвэл таагүй мэдрэмжээсээ хурдан салах гэсэн оролдлого нь алсуураа тэр сөрөг сэтгэл хөдлөлийг үүсгээд байгаа шалтгаантай ажиллах чадварыг хөгжүүлэх бус зайлсхийх зуршлыг л бий болгож байдаг. Тиймээс ижил төстэй үйл явдал тулгарах үед хүн асуудлаа шийдвэрлэж чадах бус харин улам л илүү хүчтэй сөрөг сэтгэл хөдлөлд автагдаж байдаг. Өөрөөр хэлбэл дараагийн удаа ижил төстэй үйл явдал тулгарахад хүний сөрөг сэтгэл хөдлөл улам илүү газар авч хүчтэй болсон байдаг гэдгийг хэлж байгаа юм. Үүнийг энгийн жишээн дээр тайлбарлавал хүн бухимдлаа дараад л байвал нэг өдөр тэсэрдэг гэж хэлж болох юм. Таагүй мэдрэмжээсээ зайлсхийх болгонд сөрөг сэтгэл хөдлөлийн “хэмжээ” нь нэмэгдэж байдаг жамтай. Дараагийн удаа ижил төстэй асуудал тулгарах үед сөрөг сэтгэл хөдлөл нь хүчтэй үүсэж буйн шалтгаан нь ердөө “энэ төрлийн асуудлаа чи шийдвэрлэж чадахгүй байна” гэдгийг чинь л хүчтэй анхааруулж байна гэсэн үг.

Бүх төрлийн сэтгэл хөдлөл нь хүнд ямар нэгэн зүйлийг л ойлгуулах зориулалттай. Үүссэн сэтгэл хөдлөл нь сөрөг бай эерэг ч бай түүнд ямар хариу үйлдэл хийх нь асар чухал. Тиймээс сөрөг сэтгэл хөдлөл үүсэх үед түүнийг хурдан мартах аль эсвэл түүнээс түргэн салахыг оролдох бус харин түүнийгээ “сонсож” сурах хэрэгтэй юм. “Сонсоно” гэдэг нь эхний ээлжид хүний хүлээлт ба бодит байдал хоорондын зөрүүг ойлгож ухаарахыг хэлнэ. Хоёрдугаарт, хэрэв сөрөг сэтгэл хөдлөлийг мартах аль эсвэл түүнээс зайлсхийхийг оролдвол ямар үр дагавар гарахыг ухамсарлаж түүнийг хүлээн зөвшөөрөхийг хэлнэ. Эдгээрийг хийж эхэлсэн цагт таагүй мэдрэмж бүхий сөрөг сэтгэл хөдлөлтэй ажиллах чадвар хөгжиж эхэлдэг.

Аюулгүй, эрсдэлгүй, өвдөлтгүй амьдрал гэдэг чинь юу ч хийхгүй суудаг хүний амьдрал байдаг. Амьдралыг бүрэн дүүрэн байдлаар амьдарна гэдэг нь түүний сайн муутай нь аль алинтай нь ажиллах чадвартай байхыг хэлнэ. Тиймээс “амьдрал сайхан” гэдэг нь мунхаг хүний өөрийгөө хуурч хэлдэг үг гэж хэлж болох юм.